صفحه محصول - پروتکل درمانی و پکیج آموزشی مداخلات مشاوره گروهی آدلری

پروتکل درمانی و پکیج آموزشی مداخلات مشاوره گروهی آدلری (docx) 25 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 25 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

2400300879919500-11430020574000012668251143000دانشگاه علامه طباطباییدانشكده روان شناسي و علوم تربيتي00دانشگاه علامه طباطباییدانشكده روان شناسي و علوم تربيتي1828800125730000 پايان نامه تحصيلي براي اخذ درجه دكتري رشتة مشاوره عنوان : مقايسه اثر بخشي مشاوره به شيوه آدلري و بازسازي شناختي مبتني بر تمثيل، بر سلامت رواني ، تاب آوري و اميدواري دانشجويان استاد راهنما : دكتر احمد اعتمادي اساتيد مشاور : دكتر عبدالله شفيع آبادي دكتر علي دلاور اساتید داور: دکتر علی اصغر اصغرنژاد دکتر معصومه اسمعیلی پژوهشگر : حسين سليمي بجستاني ارديبهشت ماه - 1388 چکیده این پژوهش با هدف بررسی اثر بخشی دو الگوی مشاور گروهي « آدلری» و «بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل»در افزایش سلامت روانی، تاب آوری و امیدواری دانشجویان (18 تا 24 ساله ) ا نجام شده است . جامعه پژوهشي حاضر را دانشجويان پسر مراكز تربيت معلم تهران تشكيل مي دهند كه از بين آنها 39 نفر نمونه انتخاب و در دو گروه آزمايش و گواه به شكل تصادفي جايگزين شدند. سپس گروه مشاوره آدلری به مدت 11 جلسه و گروه بازسازی شناختی مبتنی بر تمثيل به مدت 12 جلسه هر گروه هفته ای یک جلسه دو ساعته در جلسات مشاوره گروهی شرکت کردند. ابزارهای جمع آوری داده ها عبارت بودند از : 1- مقیاس سلامت روانی GHQ- 2- مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون CD-RIS 3- مقیاس امیدواری میلر، که به صورت پیش آزمون ، پس آزمون و پیگیری استفاده شد . براي تجزيه و تحلیل دادهاي پژوهش و آزمون فرضيه ها ، تحليل کواریانس و آزمون تعقيبي بكار رفت. در مواردي كه مفروضه هاي كوواريانس برقرار نبود از تحليل واريانس يك عاملي استفاده شد نتايج نشان داد که مداخلات گروهی بازسازی شناختی مبتنی بر تمثیل در افزایش سلامت روانی اعضای گروه موثر بوده و در خرده آزمون اختلال در كاركرد اجتماعي كاهش معنا داري ايجاد كرد اما اثر مداخلات مشاوره آدلري در سلامت روانی معني دار نشد. همچنين مداخلات مشاوره آدلري در تاب آوري افزايش معناداري ايجاد نموده اما اثر مداخلات بازسازي شناختي مبتني بر تمثيل در تاب آوري معني دار نشد. نهايت اينكه در نتيجه اين دو مداخله، اميدواري دانشجويان افزايش معني داري نيافت . مقايسه ي مشاوره آدلري با بازسازي شناختي مبتني بر تمثيل درافزايش سلامت رواني، تاب آوري و اميدواري تفاوت معناداري به دنبال نداشت .نتايج پيگيري نمرات دو گروه پس از دو ماه حاكي از ماندگاري اثر مداخلات بود. ميتوان اينگونه نتيجه گيري كرد كه مداخلات به شيوه آدلري به دليل تاكيد بر شناخت و پويش هاي شخصيتي افراد اثرگزاري عميقتري در تغيير افراد دارد.اما براي ايجاد اميدواري بايستي به استفاده از مداخلات ديگري پرداخت. روش اجرا ، مراحل انجام پژوهش و جمع آوري داده ها : - آماده سازي پروتكل هاي (طرح ها) درماني: اين پژوهش به بررسي اثر بخشي دو شيوه مداخلاتي : الف ) مشاوره آدلري ب) باز سازي شناختي مبتني بر تمثيل ، به شيوه گروهي پرداخته است به اين منظور ابتدا لازم بود براي هريك از شيوه هاي فوق پروتكل اجرايي مدوني تنظيم گردد . پس از انجام مطالعات وسيع در منابع خارجي و داخلي درباره رويكرد آدلري و رويكرد شناختي ، پروتکل های مداخلاتی نهايي تدوين شد كه شرح مفصل جلسات در پيوست رساله ارائه شده است. ( در تدوين نهايي طرح با توجه به اين كه مخاطبين در اواخر سنين نو جواني قرار دارند ، سطح يادگيري آنان مد نظر قرار گرفت و تا حد ممكن مفاهيم و آموزش ها براي سنين نوجواني متناسب سازي گرديده است) . - مطالعه اصلي شامل دو برنامة مداخلاتی است: الف) برنامه مداخلاتی مشاوره گروهی آدلری - گروه آزمايشي ( يك ) مشاوره آدلري يازده جلسه هر هفته يك جلسه ( 45/1 تا 2 ساعته ) در جلسات مشاوره گروهي شركت كردند كه رئوس جلسات به قرار زير است : جلسه مقدماتي _ اجراي پيش آزمون و تعيين چارچوب جلسات جلسه اول _ ارتباط و درگيري عاطفي جلسه دوم _ كاوش كردن پويش هاي فرد ( شناخت عوامل موثر بر شيوه زندگي ) جلسه سوم _ كاوش كردن پويش هاي فرد ( آشنايي و چالش با تكاليف زندگي ) جلسه چهارم _ كاوش كردن پويش هاي فرد ( شناخت اولويت هاي شخصيتي و اشتباهات اساسي زندگي ) جلسه پنجم _ كاوش كردن پويش هاي فرد و كسب بينش ( شناخت و باز سازي خاطرات اوليه ) جلسه ششم _ ترغيب كردن خود شناسي و كسب بينش ( ارزيابي اهداف زندگي ، چالش با منطق خصوصي ) جلسه هفتم _ كسب بينش ، دلگرمي و جرات بخشيدن ( گام هاي خود جرات بخشي ) جلسه هشتم _ ترغيب كردن خودشناسي و كسب بينش ( شناخت موانع اهداف ، تغيير نقش احساسات ) جلسه نهم _ كمك كردن به جهت گيري مجدد ( جمع بندي مقوله هاي موثر در شيوه زندگي ) جلسه دهم _ جهت گيري مجدد ( بازنويسي داستان زندگي ) جلسه يازدهم _ جمع بندي داستان ها و اجراي پس آزمون چگونگي استفاده از تمثيل در جلسات درمان : -اولين جلسات با آموزش اهميت نقش شناخت ها و اصول شناختي ـ رفتاري آغاز می شود تا بينش سطح اول که (مراجعين به نقش اساسي شناخت ها در رفتار خود پي ببرند) اتفاق بيافتد. - سپس آموزش اصل A.B.C و معرفي نظام باور ها و افكار خود آيند و تفسير آنها - پس از آموزش مفاهيم فوق انجام تكاليف خانگي و ثبت افكار در موقعيت هاي واقعي زندگي مراجعين - با بررسي افكار ، درمانگر و مراجعين با كمك هم خطاهاي فكري و تحريفهاي شناختي و باورهاي نا كار آمد را شناسايي مي كنند - استفاده از تمثيل براي روشن تر شدن موضوع و فهم دقيق تر معنا و نقش خطا و باور در رفتار و واكنشهاي هيجاني. البته استفاده از تمثيل بايستي در متن و بستر و زمان مناسب و بشيوه جذابي براي مخاطبين ارائه شود تا مراجع خطاي مورد نظر را در متن يك رفتار بيروني يا واكنش هيجاني عيني مشاهده كند و به زواياي آشكار و پنهان مضامين نهفته در تمثيل توجه نشان دهد و آنرا دروني سازي كند . به نام خدا 1028700255270(محتوي مداخلات):«مشاوره گروهي آدلري»00(محتوي مداخلات):«مشاوره گروهي آدلري» تهيه و تدوين: حسين سليمي چارچوب پروتکل مشاوره آدلری و منابع مورد استفاده : مشاوره آدلری، فرایندی آموزشی و مشارکت جویانه بین درمانگر و مراجع است و این فرایند جائیکه مراجع امیدوارانه درصدد شناخت و تصحیح تحریفها، اغراقها و اشتباههای موجود در طرحواره شناختیاش (سبک زندگی) برمیآید، تجربه یادگیری اصلاحی است اهداف فرایند مشاوره عبارتند از: تقویت علاقه اجتماعی، کاهش دادن احساس ناتوانی و حقارت، بازشناسی توانمندیها و امکانات مراجع، جرأت بخشی، تغییر رفتاردر سبک زندگی، تغییر اهداف نادرست (موساک، 1989). چهار مرحله فرآیند مشاوره اهداف فوق را تسهیل مینماید: ـ برقراری رابطه درمانی توأم با همکاری و مشارکت. ـ تحلیل و سنجش، باورها، اهداف، رفتارهای فرد که سبک زندگی را منعکس میکند. ـ ایجاد بینش از طریق تفسیر تا آگاهی مراجع درباره خودش افزایش یابد. ـ جهتگیری مجدد تا مراجع چارچوبهای جایگزین را در ارتباط با تفکر، احساس و رفتارش بوجود آورد. منابع: ـ پروت، تامپسون و براون، داگلاس.(بي تا ). روان درمانی و مشاوره کودکان و نوجوانان ترجمه حسن فرهی. (1383). تهران: انتشارات ارجمند. ـ لیمن، کوین و کارلسون، رندی.(بي تا) . اسرار خاطرات کودکی. ترجمه ضیاءالدین رضاخانی. (1377) . تهران: نسل نواندیش. ـ دینک میر.دان و دینک میر، دان .( بي تا). راهنمای فرزندپروری موفق. ترجمه مجید رئیسدانا. (1385) تهران: انتشارات رشد. ـ دینک میردان و مکی، گری.(بي تا). راهنمای تربیت اثربخش. ترجمه فیروزبخت. (1387). تهران: نشر دانژه. - كوري،جرالد.(2005 ). مورد پژوهي در: مشاوره و روان درماني. ترجمه دكتر عبدالله شفيع آبادي و بي تا حسيني (1385 ).تهران : انتشارات جنگل. -Stein. H. Tand ، Edwards. M.E. (2008). Classical Adlerian theory and Practice. Alfred Adler institutes of san Francisco. -Sonstegard, manford A. (1998). Rational for group Counseling.The journal of individual psy chology. Vol. 54, NO. 2, summer. -Mosak. Harold H and Maniacci. M p. (1999). A Primer of Adlerian Psychology (the Andlytic – Behavioral – cognitive psychology of Alfred Adler). Philadelphia: Brunner / mazel. به نام خدا «فرم رضايت نامه شركت دانشجويان در مشاوره گروهي» از اينكه دعوت ما را پذيرفتيد تا در يك گروه رشد روانی شركت كنيد سپاسگزاريم. اهداف اين پروژه كمك به دانشجويان است تا راههاي بهتري براي درك و فهم خود و اطرافشان بيابند و از زندگي شناخت كاملتري كسب كنند، گروه ماهيتي آموزشي دارد و براساس تئوري مشاوره ي آدلري سازمان بندي شده است. در اين گروه براي اعضا فرصتي فراهم خواهد شد تا مهارتهايي را ياد گرفته و تمرين كنند، موقعيت گروهي فرصت مغتنمي براي تعامل و مشاركت و گفتگو بين اعضا فراهم مينمايد. در فرايند گروه اعضا قادر خواهند شد با نگرشها و باورهايشان مواجه شوند، روابط سازنده را به تمرين بگذارند. اين گروه به اين منظور طراحي شده كه فرصت مشاركت در بحث ويادگيري را فراهم آورد و نهايتاً از ميزان تأثيرگذاري اين برنامه ارزشيابي بعمل آيد، لذا در ابتدا و انتهاي كار گروه پرسشنامه هايي در اختيارتان قرار خواهد گرفت تا آنها را تكميل نمائيد. اطلاعاتي كه دراختيار ما ميگذاريد صرفاً به منظور كار پژوهشي استفاده می شود و محرمانه نگه داشته خواهند شد و هيچگونه استفاده ديگري از این اطلاعات نخواهد شد. با وجود اینکه بسيار سودمند و مفيد است كه شما در طول اجراي اين برنامه مشاركت فعال داشته باشيد، در عين حال آزاديد هر زماني كه مايل هستيد «البته با اطلاع قبلي به رهبر گروه»، مشاركتتان را قطع كنيد. اگر اطلاعات بيشتري درهرزماني خواستيد ميتوانيد به دفتر مشاوره مراجعه يا با شماره تلفن ................... تماس برقرار نمائيد. اطلاعاتي كه با رضايت در اختيار ميگذاريد، مطالعه خواهد شد و نتیجه به شما ابلاغ خواهد شد ما علاقه مند هستيم شما دراين برنامه شركت داشته باشيد. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ نام و نام خانوادگي عضو ........................ تاريخ.................... امضاء پيش جلسه ( جلسه مقدماتي): هدف: ارائه رهنمودهائي براي مشاركت اعضا و انجام پيش آزمون معرفي برنامه، رهبر گروه، ،آموزشها و اعتبارنامههايي كه كسب كرده / اجراي فرمها و ابزارهاي پيش آزمون. معرفي اعضا در گروه( يكي از نقاط قوت خود را نيز معرفي كنند. يكي از چيزهايي كه در ساير اعضا جذاب يافته است نيز معرفي نمايد.رهبر گروه ميتواند اينكار را براي اعضا درابتدا «مدل سازي» كند). در پايان هر جلسه تكاليفي براي بين دو جلسه ارائه خواهد شد و 15دقيقه ابتداي هر جلسه به بررسي گزارش اجراي تكاليف اعضا اختصاص خواهد داشت. جلسه اول: هدف: آشنایی با اهداف گروه، ايجاد ارتباط و همدلي 1- مشخص كردن اهداف فرايند مشاوره گروهي 2- توضيح خطوط كلي جلسات براي اعضاي گروه: تأكيد بر مسئوليت پذيري / حقوق مساوي اعضاي گروه / رعايت اصل راز داري / توجه و تعامل مداوم بين اعضا/ شركت منظم اعضا در زمان و تاريخ اعلام شده جلسات / ضرورت انجام دادن تكاليف بين جلسات/ داشتن رويكرد توجه آميز و اميدوارانه/ توجه به رويكرد تعليمي از طريق حمايت، چالش و مواجهه بين اعضا/ كاركردن در جهت فهم و بهبود شيوه زندگي / پروراندن برخي عقايد درباره معناي زندگي كه ممكن است متفاوت از چيز باشدكه تاكنون ياد گرفته ايد/ داشتن مشاركت ورويكرد حمايت گرايانه با ساير اعضا و رهبر 3- تاكيد مشاور بر روابط درمانگرايانه تا مشكل از طريق : دلگرميدادن توسط مشاور بجاي تجزيه و تحليل 4- (مصاحبه ذهني) ورود به بحث وگفتگو با اعضا: آيا شما هم شيوهاي براي زندگي داريد؟ آن شيوه كدام است؟ آيا شيوه زندگي فعليتان خوب است؟ آيا ميتوانيد بهتر از اين باشيد؟ چه كارهايي بايد براي بهبود اين شيوه انجام دهيد؟ پيش بيني ميكنيد اگر شيوه زندگيتان عوض شود چه تغيير در زندگيتان اتفاق خواهد افتاد؟ 5- تكليف عملي؛ راهنماي مصاحبه عيني اوليه براي گردآوري اطلاعات در اختيار هر يك از اعضاء قرار مي گيرد تا با تمركز و دقت تا هفته آينده آنرا تكميل كنند (قبل از ترك جلسه مجدداً بر محرمانه بودن اطلاعات مراجعين تاكيد مي شود). جلسةدوم: هدف :کاوش کردن پویش های فرد ، شناخت شیوه زندگی و عوامل مؤثر بر آن 1- معرفي مجموعه خانواده: (جايگاه ترتيبي هر يك از اعضا). 2- تمرين مجموعه خانواده: اعضا به گروههايي مطابق با ترتيب تولد شان در مجموعه خانوادگي تقسيم ميشوند (تنها- بزرگتر- مياني- كوچكتر). هر گروه راجع به تشابهات و تفاوتهاي خود از نظر خصوصيات گفتگو كنند. هر گروه پس از گفتگو درباره شباهتها وتفاوتها به گروه اصلي گزارش دهد. 3- كاوش درباره ساير عوامل مجموعه خانواده: با سوالاتي مانند چه كسي فرزند محبوب بود؟ 4- گفتگو راجع به مجموعه خانواده: بهترين موقعيت در خانواده وجود ندارد بلكه آنچه مهم است اين است كه هر فرد چگونه جايگاه خود را در خانواده درك ميكند. 5- تمرين انتخاب همكار 6- تكليف عملي : ويژگيهاي فرزندان با توجه به جايگاه تولد در اختيار اعضا قرار ميگيرد تا با مطالعه وتفكر در مورد آن جلسه آينده راجع به جايگاه ترتيبي خود در دوران كودكي و بيان احساسات خود در آن زمان بپردازند. جلسة سوم: هدف: كاوش كردن پويش هاي فرد ، آشنایی و چالش با تكاليف زندگي ظهور و بروز شيوه زندگي ما بويژه در دوران جواني در تكاليف زندگي خود را ظاهر ميسازد ما تكاليفي براي خود داريم كه در راستاي اهدافمان آنها را بر ميگزينيم و به آنها اهميت ميدهيم.برههاي از زندگي فعليتان رادر نظر بگيريد به كداميك از تكاليف زير بيشتر ميپردازيد؟و اين تكاليف در راستاي كداميك از اهداف زندگيتان است. اين تكاليف را به يك چرخ (چرخ سلامت) تشبيه مي كنند هر چه به مركز دايره نزديكتر هستيد كمتر به اين فعاليت ميپردازيد و هر چه به محيط دايره نزديك ميشويد بيشتر به آن فعاليت ميپردازيد. با نقطه مشخص وسپس نقاط را به هم وصل كنيد. - اگر نقاطي كه به هم وصل كرديد از شكل دايره دور است نياز داريد تعادلي بين تكاليف برقرار كنيد بطور مثال چگونه صميميت در روابط را بالا ببريم؟ - براي ساير تكاليف نيز رفتارهايي پيش بيني كنيد. «نكته اينجاست كه حتي اندكي توجه به زمينههاي بينصيب زندگيتان ميتواند حركتي را در وجود شما آغاز كند. پيشرفت در اينكار مثل پيشرفت در پيش ارتفاع است عجله نكنيد.از فن مچ گيري استفاده كنيد ببينيد به كدام يك از تكاليف كمتر و كدام يك به شكل افراطي مي پردازيد . اگر شكل چرخ سلامتتان نامتعادل است نشان اين است كه در بعضي زمينههاي زندگيتان بي نصيب ماندهايد یا وقت كمي صرف كردهايد هرگاه فرصت مييابيد براي تغير دادن هر يك از تكاليف استفاده كنيد. اگر حس معنويتان ضعيف است 5 دقيقه به مسجد مورد علاقه تان برويد (یا گوش سپردن به موسيقي يا سفر به يك نقطه سرسبز). چرخ سلامت موجود و چرخ سلامت مطلوب را ترسیم و آنها را باهم مقایسه کنید تكليف عملي : فرم تكاليف زندگي در اختيار اعضاء قرار مي گيرد تا جلسه آينده آنرا تكميل كنند . جلسه چهارم: هدف: كاوش كردن پويشهاي فرد ، شناخت و چالش با اولويتهاي شخصيتي بررسي تكاليف پنج گانه زندگي (هريك از اعضاء يكي از مهمترين يافته هاي خود را از اين تكاليف با گروه در ميان مي گذارند). هر يك از ما به گونهاي متفاوت و منحصر به فرد رفتار ميكنيم كه اين مجموعه منحصر به فرد از رفتار، افكار و نگرشها ، اولويت هاي شخصيتي ما تشکیل شده اند. اعضا با 5 تكليف مهم زندگي (كار- معنويت- عشق- روابط اجتماعي- خود) ميتوانند اولويتهاي شخصيتي خود را نيزمشخص سازند. اولويت را ميتوان با توجه به دو بخش «ميزان علاقه اجتماعي» و «ميزان فعاليت» مشخص نمود: علاقه اجتماعي كم زياد سلطه گرو حاكم سودمنداجتماعي-77533579375فعالیت020000فعالیتزياد اجتناب كننده خشنود كننده/ گيرندهكم اولويتهاي شخصيتي، استراتژيهايي هستند كه ما برگزيدهايم تا به اهدافمان برسيم هدف شما چيست؟ اولويت شما کدام است؟ آيا نياز هست تغيير دهيد؟ بايد چه كارهايي را به زندگي فعليتان اضافه كنيد يا از آن كم كنيد،تا اولويتتان عوض شود؟ فعاليت بيشتر يا علاقه اجتماعي بيشتر؟ (بحث و گفتگو در گروه) آيا متوجه شده ايد كه انتخاب كدام يك از اولويت هاي شخصيتي شما زمينه را براي انجام تغيير در تكاليف زندگي فراهم مي آورد ؟ جلسه پنجم : هدف: كاوش كردن پويشهاي فرد ، شناخت و چالش با اشتباهات اساسي زندگي معرفی اشتباهات اساسي که ميتوان آنها را در 5 طبقه خلاصه كرد: 1- تعميم افراطي مانند:«همه دشمن من هستند. هيچ كس به من اهميت نميدهد، زندگي خطرناك است». 2- هدفهاي ايمني بخش غيرواقع بينانه مانند:«من بايد همه را راضي كنم، با يك اشتباه تلف خواهم شد». 3- سوء ادراك از زندگي و نيازهاي آن مانند:«من نميتوانم در زندگي پيروزشوم، زندگي خيلي سخت است 4- دست كم گرفتن ارزش خود:« ، من فقط يك معلم هستم، من هيچ چيز نيستم چون درامتحان رد شدم». 5- ارزشهاي نادرست مانند:«جلو بزن مهم نيست اين مال كيست، سعي كن هميشه اول شوي حتي اگر مجبور باشي پا روي شانه ديگران بگذاري». - از اعضا خواسته مي شود تا با شركت در بحث به ارائه مثالهايي بويژه در موارد فوق اقدام نمايند و با درنظرگرفتن خاطرات اوليه خود، به كشف اشتباهات اساسي خود پرداخته و آنها را در گروه مطرح كنند . - تغيیر افكار بخشي از فرايند اصلاح داستان زندگي و سبك زندگي شماست.اشتباهات اساسي شما كدامند؟ جلسةششم: هدف: كاوش كردن پويشهاي فرد ، شناخت خاطرات اوليه همه ما در طول حيات خود تلاش ميكنيم خود را بهتر بشناسيم. شخصيت امروزي و فلسفه زندگي ما در لابلاي اولين خاطرات ايام كودكيمان نهفته است. كه به يك سوال اساسي ختم ميشوند.«من كه هستم؟ و آياواقعاً كسي اهميت ميدهد؟ درواقع پاسخ سوال در اولين خاطرات ايام كودكي ما نهفته است. الف- معناي خاطرات اوليه همه ما خاطراتي داريم وآنها بازتاب روشني از شخصيت كنوني ما هستند براي مثال: - اگر خاطرات دوران كودكي شما يادآور ايامي سخت و دشوار است احتمالاً فردي صرفه جو هستيد و براي شما امنيت و اسراف نكردن اهميت زيادي دارد. ب -كشف خاطرات: حداقل 3 خاطره قبل از سن 8 و يا 12 سالگي خود را به ياد بياوريد و بنویسید. ج -بازنويسي خاطرات به عنوان بخشي ازتغييردر برداشت خود سعي كنيدخاطرات اوليه خود را از ديدگاه تازهاي بازنويسي كنيد واقعيت هاي خاطراتتان را تغيير ندهيد بلكه آنها را در قالب طرحي نو بيان كنيد.شايد احساساتي كه به خاطرات كودكي خود نسبت ميدهيد در آن زمان منطقي بودند اما اكنون اين احساسات لزوماً بيانگر واقعيت هاي شما نيستند. از تفكر خلاقتان استفاده كنيد.تغيير دائمي و پايدار در تغيير طرز تلقي و برداشت شما از خاطراتتان نهفته است. آنچه كه از كودكی خود بياد ميآوريد، نبايد واقعيت كنوني شما را شكل دهد جلسة هفتم: هدف: ترغيب كردن خودشناسي و بينش ، چالش با منطق خصوصي، ارزيابي دوباره هدف هاي زندگي به منظور تقويت علاقه اجتماعي 1- پاسخ شما به اين سوال بخش ديگري از شخصيت شما را مشخص ميسازد: من اينگونه هستم .............ديگران اينگونه هستند ..............جهان اين چنين است ............... شما پاسخ به اين پرسشها را در اوان كودكي يعني زماني كه فضاي خانوادگي و ترتيب تولد وارد صحنه شدند را داده ايد . با بررسي انگيزهها و منطق خصوصي ويژه خود به اين توانايي دست مييابيد که تا حدودی بر سبك زندگي خود مسلط و گاهي آنرا تغيير دهيد. هيچ سبك زندگي الزاماً «خوب» يا «بد» نيست. سبك زندگي صرفاً به ما نشان ميدهد كه برداشت ما از جهان چگونه است و چگونه عمل ميكنيم تا اين زندگي برايمان معني و مفهوم بيايد. با بينش برعوامل موثر بر سبك زندگي شما ميتوانيد تا حدود زيادي در اين سبك تغييرات رفتاري ايجاد كنيد. هدفهاي شما كدامند؟: تمرين: هريك از اعضا يكي از رفتارهاي ناسازگارانه اخير خود را به یادبیاورند و در گروه تعريف كنند (چنانچه در ارتباط با ديگران باشد مناسبتر است) ميخواهيم ببينیم شيوه مقابله شما با موقعيت پيش آمده چگونه بود؟ سپس اجراي ديالوگ بين مشاور و مراجع تا اهداف توجه طلبي ، قدرت طلبي ، انتقام گيري يا كناره جويي شناسايي شود. هدف اينست كه مراجعين ترغيب شوند با ارزيابي دوباره هدفهاي آينده شان اثر آنها را كاهش دهند و به سمت واكنش آخر يعني «علاقه اجتماعي» که مبين سلامت رواني است هدايت شوند بعبارتي هدفهاي خودخواهانه را مورد ارزيابي مجدد قرار دهد. استفاده از فنون:الف ) تصوير سازي ذهني. ب ) تقويت علاقه اجتماعي. ج) مچ گيري خود تكليف عملي : براي جلسه آينده بنويسيد تا كنون چه نكاتي از جلسات گروه برايتان مورد توجه بوده و عملاً به آن پرداخته ايد جلسه هشتم: هدف: دلگرمي و جرأت بخشيدن براي تغيير بررسي تكليف جلسه قبل (جمع بندي نظرات اعضاء) به منظور ايجاد اميد و ادامه تلاش براي بهبود. در ادامه مبحث جرأت بخشي و دلگرمي دادن مطرح ميشود . وقتي به افراد جرأت ميبخشيم در واقع اميد را در آنها زنده ميكنيم و كمكشان ميكنيم تا به خود و توانايي هايشان ايمان بياورند. ما آنها را آماده ميسازيم تا در مقابل بسياري از طوفان هاي زندگي ايستادگي كنند . مولفه هاي جرات بخشي عبارتند از: الف- پذيرش یعنی جدا كردن فعل از فاعل و رفتار از شخصيت است. ب- نشان دادن ايمان و اعتماد: وقتي بتوانيد فردي را همان گونه كه هست بپذيريد آنگاه ميتوانيد به اونشان دهيد كه به توانايي اش براي آنكه به گونه ديگري رفتار كند ايمان داريد. پ - گسترش ارتباطات با ديگران. ج- توجه به كارهاي مثبت خود. د- تكيه بر توانمنديها و برجسته نمودن نقاط مثبت. تمرين گروهي: روي برگه براي هر يك از اعضاي گروه سه صفت برجسته بنويسيد.(سپس رهبر برگه ها را جمع آوری و تفکیک کرده به عنوان هدیه گروه به هر یک از اعضاء می دهد). جملات دلگرم كننده (جرأت بخش)با مشاركت گروه جمع بندي و استفاده ازآن آموزش داده مي شود. تمرين: شخصي را در زندگي تان در گذشته يا حال بخاطر بياوريد كه برايتان دلگرم كننده و جرأت بخش بوده است، تعدادي از كارهايي كه او انجام ميداده كه احساس جرأت كنيد را بنويسيد.از اينكه مانند او باشيد چه احساسي داريد؟ تكليف عملي: اعضاء مهارتهاي جرات بخشي را در ارتباط با خود يا ديگران را تمرين كرده و در جلسه آينده به سه مورد موفقيت آميز آن اشاره كنند. فهرستي از كارهايي كه ميتوانيدبه كمك آنها به خود و اعضاي خانوادهتان جرأت ببخشيد را بنويسيد. جلسة نهم: هدف: ترغيب كردن خودشناسي و بينش ، شناسايي اهداف و موانع موجود در تحقق آنها همه رفتارهاي انسان هدفمند است. انسانها هدفهايي را براي خود تعيين ميكنند و رفتار در بستر اين هدفها يكپارچه ميشود. هدف همه ما برتري است و برتري به معني برتر بودن ازديگران نيست بلكه به معني پيش روي از جايگاهي كه پايين تر درك شده به جايگاهي بالاتر و ازنقاط ضعف احساس شده به برتري است.سبك زندگي اي كه ما انتخاب ميكنيم درواقع روش خاص مابراي پيشروي به سمت هدف زندگي ما است. - تمرين: - از اعضا خواسته ميشود اهدافي كه تاكنون داشته (تاكنون معتبر بوده است) را نوشته اگر هدفي موجود نبود بنويسيند «فاقد هدف مشخص» در تدوين اهداف به نكات زير توجه شود:اهداف در رابطه با دوره جواني و زندگي فعلي مراجع باشد.اهدافي باشند كه هنوز بطور رضايت بخش بدست نيامده اند.اهدافي كه تاكنون معتبر بوده موجود موردنظر است.اهداف بهتر است حول موضوعات زير باشد: مديريت ورابطه گرم با ديگران/ تصميم گيري/ مديريت مالي/رشد شخصي/ اوقات فراغت/ مسئوليت پذيري در زندگي/ شيوه مواجه با تعارض/اصلاح رفتاري خاص/ تصميم گيري/ همكاري با همكلاسي ها/ مسايل معنوي/ ادامه تحصيل/ رفع نيازها/ انتخاب شغل /تقسيم زمان /برنامه ريزي زندگي/... -بازنگري اهداف و عملكرد گذشته (تدوين اهداف و روشهاي جايگزين) الف) ارزيابي اهداف: دراين قسمت اهداف وروشها توسط اعضا بررسي و ارزيابي ميشوند. براي ارزيابي ابتدا هر يك از اهداف توسط ساير اعضا زير سوال برده ميشود و سپس براساس معيارهاي زير بازنگري ميشوند: 1- آيا هدف به اندازه كافي جزئي هست؟ اگر كلي است به اهداف جزيي تقسيم شود. 2- آيا هدف موردنظر روشن و واضح است؟ اگر ابهام وجوددارد بصورت دقيق و روشن نوشته شود. 3- آيا هدف با توجه به اوضاع و امكانات موجود مالي قابل دسترسي است؟ اگر نيست بايد تعديل شود. از اعضا خواسته شود تا پس از بازنگري در اهدافشان اهداف اصلاح شده را در گروه مطرح كنند. ب) ارزيابي روشها: آيا اين روشهاي صورت گرفته مرتبط با هدفهاست؟ و شما را به هدف موردنظر نزديك ميكند يا دور ميكند اگر مرتبط نيست، حذف شود. آيا اين روش اجرايي هست؟ آيا با توجه به فرصت، امكانات و موانع عملي هست يا خير؟ آيا روش مطرح شده بصورت جزئي و گام به گام نوشته شده است؟ براي تسريع در كار گروه اعضا ميتوانند درگروههاي دويا سه نفره به ارزيابي اهداف وروشها بپردازند. ج- آگاهي از اهداف و روشهاي تغيير يافته در مشاوره آدلري پرسيده نميشود چه چيزي شما را واداشت كه اين گونه رفتاركنيد؟ بلكه در عوض پرسش اين است كه با اين رفتار در جستجوي رسيدن به چه هدفي هستيد؟ جلسه دهم: هدف: ترغيب خودشناسي و بينش، جمع بندی مقوله های (منظومه خانوادگی، خاطرات، اشتباهات اساسی، اهداف رفتاری، تکالیف زندگی، اولویت های شخصیتی و .... ) مراجع بينش لازم را به كمك مشاور در مورد پويش هاي فردي خود بدست ميآورد مشاور در اين مرحله بيشتر به قصد و هدف اين پديده ها تاكيد ميكند تا بر علت آن، برحركت پديده ها توجه دارد تا بر توصيف آن، بركاربرد اين پديده ها بوسيله مراجع تاكيد دارد تا بر وجود اين حالت هاي دروني . فن بنظر مي رسد كه..... فني است كه مشاور به منظور ايجاد آگاهي از مسيري كه فرد درزندگي برگزيده است (هدفها، مقاصد، منطق شخصي و رفتاري جاري) استفاده ميكند - به منظومه خانوادگي خود بيانديشيد برجسته ترين موضوعاتي كه به ذهن شما خطور ميكند كدامند؟ - حال تلاش كنيد تا ارتباطات احتمالي ميان اين موضوعات را با شيوه هاي رفتاري زندگي امروزیتان پيدا كنيد. - خاطرات را مرور كرديم بنظر شما آيا اين خاطرات بر آنچه كه امروز شما هستيد تأثيري داشته است؟ در آينده چطور؟ آيا اين خاطرات كودكي ميتوانند به نوعي در تعيين مسير آينده شما نيز دخيل باشند؟ - مهمترين اشتباهات اساسي كه در طول زندگي خود مرتكب شده يا باور داشتهايد كداماند؟ آيا در مورد نحوه ايجاد اين ادراكات غلط نظری داريد؟ اين اشتباهات چگونه بر شيوه تفكر، احساسي و رفتار شما اثر ميگذارد؟ - اهداف رفتاري شما كداميك از 4مقوله توجه طلبي، قدرت طلبي، انتقام گيري، كناره گيري را بيشتر نشانه گرفته است آيا به مقوله پنجم يعني علاقه اجتماعي توجهي نشان دادهايد ؟كاري را شروع كردهايد؟. - چرخ سلامت شما تعادل دارد يا ميلنگد فكر ميكنيد در كداميك از 5 قسمت عشق، روابط اجتماعي، شغل، خود، معنويت بايستي بيشتري كار كنيد؟ - كدام اولويت شخصيتي را تاكنون برگزيدهايد؟ آيا تاكنون شما را به اهدافتان رسانيده است؟ اگر هدفتان ثابت باشد بايستي كدام اولويت را انتخاب كنيد كه به آن برسيد؟ - مهمترين هدفهاي زندگي شما كدامند؟ و مايليد چه اهداف جديدي براي خود تعيين كنيد؟ بنظر من اينطور ميرسد كه ....... استفاده از فن ترغيب: انتظار نداشته باشيد همه چيز بسيار زود پيش بيايد. تغيير مانند پرش ارتفاع بايد به تدريج افزوده شود تا به سلامت انسان لطمه نزند و اين مجال را ايجاد كند كه به مرور زمان جزيي از وجود شما شود. جلسه يازدهم: هدف: کمک کردن به جهت گيري مجدد ، به عمل درآوردن بینش ها و كشف استعاره زندگي مراجعين در مرحله جهت گيري مجدد (كه ممكن است يك تا سه جلسه طول بكشد )عقايد و رفتارشان را در جهت رسيدن به هدفهاي مشاوره تغيير ميدهند. ضمن اينكه از فنون زير به تناسب كار استفاده مي شود. فن طوري عمل كن گويي كه: در اين فن مراجع كاري را انجام می دهد كه ميترسد درآن شكست بخورد. لذا از او خواسته ميشود «طوري عمل كن گويي كه» مراجعيني كه نميخواهند رفتار جديد موردنظر را انجام دهند ميتوانيم از آنها بخواهيم نقش جديد را در يك لباس جديد اجرا كنند. اگرچه لباس جديد از آنان آدم جديدي نميسازد ولي احساس جديدي مثل احساس اعتماد به نفس به آنها ميدهد. فن موجب مسرت ديگري شدن: براي مقابله با دلسردي مراجع و كسي كه علاقه اجتماعي خودش را از دست داده است.مشاور پيشنهاد ميدهد تا كمك و يا كار خوبي را براي شخص ديگر انجام دهد. فن به دام نيفتادن: وقتي مراجعان براي تغيير مقاومت نشان ميدهند ممكن است مشاور را ناخودآگاه به دام خشم، نااميدي، اغواگري و فداشدن يا بسياري از اين دامها بياندازند مشاور نبايد در چنين دامي بيافتد بلكه بايد مراجع را تشويق كند رفتارهايي را انجام دهد كه بهداشت رواني او را افزايش ميدهند. فن قصد تناقضي (تجويز نشانه)، (ضد توصيه): زماني از اين فن استفاده ميشود كه مشاور مطمئن باشد قصد متناقض باعث مي شود مراجع تصور ديگري از رفتارش پيدا كند و بخواهد آنرا تغيير دهد. در اين فن از مراجع خواسته ميشود نشانه هايش را تشديد كند تا مراجع را بيش از پيش متوجه شرايطش كند و جذابيت رفتار نامطلوب براي مراجع كم شود. بينش هاي حاصل از خاطرات اوليه، پويايي هاي خانواده، تكاليف زندگي ، منطق خصوصي، اشتباهات اساسي ، اولويت هاي شخصيتي به مراجعين كمك ميكنند به هدفهاي مشاوره برسند. واين كار با اصلاح و تدوين داستان و استعاره زندگي با استفاده از دستورالعمل داستان زندگي امكان پذير است.( جلسه آخر اعضا فرصت بيشتري داشتند تا با استفاده از يادداشتها و منابع در دسترس نسبت به تدوين اوليه داستان زندگي خود اقدام كنند و پس از ارائه آن در گروه و با توجه به بازخورد ساير اعضا مكرر آن را اصلاح كنند و پس از اين جلسه با فراغت و تمركز نسخه نهايي شيوه زندگي جديد خود را تدوين كنند و يك نسخه آن را به مشاور دهند).